Prof. Herman Hanko
Jeden z naszych czytelników zadał pytanie: „Jak Bóg, będąc immanentny, może nadal znajdować się w piekle, które jest miejscem całkowitego oddzielenia od Niego?”
Być może brat myśli o Hioba 26:6: „Piekło jest odkryte przed nim i zatracenie nie ma przykrycia.” Może szczególnie wspomina Psalm 139:8: „Jeśli wstąpię do nieba, jesteś tam; jeśli przygotuję sobie posłanie w piekle, tam też jesteś.”.
Ostatni werset zasługuje na przytoczenie w jego kontekście: „Dokąd ujdę przed twoim duchem? Dokąd ucieknę przed twoim obliczem? Jeśli wstąpię do nieba, jesteś tam; jeśli przygotuję sobie posłanie w piekle, tam też jesteś. Gdybym wziął skrzydła zorzy porannej, aby zamieszkać na krańcu morza; I tam twoja ręka prowadziłaby mnie i twoja prawica by mnie podtrzymała” (7-10).
Po pierwsze, zauważ, gdzie jest obecny Jahwe: ląd i morze (nawet najbardziej odległe regiony) oraz niebo i piekło. Po drugie, zauważ, że Bóg jest obecny wszędzie we wszystkich Swoich Osobach, łącznie z Duchem Świętym (7), a zatem jest obecny duchowo i niewidzialnie. Po trzecie, korzystajmy z pocieszenia, jakie przynosi to ludowi Jahwe, ponieważ nasz Bóg jest z nami wszędzie w swej dobroci przymierza. Wywołało to podziw i zdumienie psalmisty Dawida wyrażone w formie retorycznego pytania: „Dokąd pójdę z ducha twego? albo dokąd ucieknę przed tobą?” (7).
Wróćmy jednak do pytania, tym razem postępując bardziej teologicznie.
Immanencja Boga jest tym samym, co Jego wszechobecność. Jahwe jest obecny wszędzie w całym ziemskim i niebiańskim stworzeniu. Immanencja Boga jest nierozerwalnie związana z Jego dziełem stworzenia i opatrzności.
Boże dzieło stworzenia, według Pisma Świętego, jest tym boskim działaniem, dzięki któremu dał On istnienie wszystkim stworzeniom w niebie i na ziemi w taki sposób, że pozostał od nich w istocie oddzielony, podczas gdy stworzenie było i pozostaje zależne od Niego w swoim istnieniu .
Zaprzeczanie temu, że Bóg stworzył wszystkie rzeczy, jest nikczemną herezją ewolucjonizmu, która wyrzuca Boga z Jego własnego stworzenia. Zaprzeczanie temu, że wszystkie istoty są zależne od Boga w ich dalszym istnieniu, jest deizmem, herezją zrodzoną w Anglii, która stała się służebnicą teistycznego ewolucjonizmu. Z drugiej strony panteizm uczy, że całe stworzenie jest wypływem boskiej istoty Boga. Nieśmiały fiołek i potężny dąb to Sam Bóg, Jego Istota, zgodnie z tą diabelską doktryną.
Pismo Święte naucza, że Bóg stworzył wszystko słowem swojej mocy (Hebr. 11:3) i nadal wypowiada słowo, które powołało stworzenie do istnienia, aby zawsze zawdzięczało swoje istnienie słowu Bożemu (1:3).
Po ustanowieniu człowieka, Bóg nadal wypowiada słowo „człowiek”. Gdyby przestał mówić to słowo, człowiek przestałby istnieć. Dotyczy to każdego człowieka, zarówno niegodziwego, jak i sprawiedliwego — jak również człowieka, Jezusa Chrystusa w Jego ludzkiej naturze. W końcu Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas (Jan 1:1-14).
Opatrzność oznacza, że Bóg, który daje istnienie wszystkim rzeczom, również podtrzymuje i kieruje wszystkimi działaniami każdego stworzenia w taki sposób, że każde jest Jego narzędziem do objawienia Jego wielkości, mocy, majestatu i suwerenności. Cokolwiek mniej niż to dałoby stworzeniu moc niezależną od mocy Boga.
Pismo Święte wyraźnie mówi, że zastępy ciemności również znajdują się pod suwerenną kontrolą Jahwe. Szatan mógł sprowadzić zło na Hioba tylko za pozwoleniem Boga (Hi 1:6-12; 2:1-6). Demon, który był kłamliwym duchem u proroków Achaba, został wysłany przez Boga (2 Kron. 18:18-22). Chrystus, jako nasz wywyższony Pan, ma najwyższą władzę po prawicy Boga także nad bezbożnymi (Ps. 2).
Ponieważ Bóg jest immanentny w złych i suwerenny nad ich życiem, nietrudno zrozumieć, że jest On obecny również w piekle. Musimy jednak uważać, jak to rozumiemy.
Pismo Święte mówi o wszechobecności Boga w odniesieniu do rozumnych, moralnych stworzeń w dwóch znaczeniach. Bóg może być i jest obecny z niegodziwymi i sprawiedliwymi na zasadniczo różne sposoby. Jest obecny z bezbożnymi, aby ich podtrzymywać Swoją suwerenną mocą — także w piekle — ale jest obecny ze sprawiedliwymi w Jego łasce, miłości i miłosiernej opiece nad nimi. Albo, ujmując to inaczej, Bóg jest obecny ze złymi w swoim zaciekłym gniewie przeciwko nim, podczas gdy On kocha Swój lud w Jezusie Chrystusie i przyjmuje ich do swojej społeczności przymierza.
Skłonny jestem sądzić, że piekło nie byłoby tak strasznym miejscem, gdyby nie było tam Boga. Ale Bóg tam jest i to sprawia, że jest tak straszne.
Czy nie jest to prawdą nawet w ziemskich związkach? Jeśli mieszkam pięć tysięcy mil od mojego ojca, kiedy w jakiś sposób naraziłem się na jego gniew, byłoby, jak sądzę, znośne, gdyby powiedział mi listownie o swoim gniewie. Ale gdyby był ze mną w tym samym pokoju i widziałbym płonącą furię wypełniającą jego oczy – gdybym słyszał zimne, wyważone słowa, które wyrażałyby jego całkowity gniew – gdyby każdy ruch ciała mówił o jego determinacji, by wyrzec się mnie jako swojego syna i nie mieć ze mną nic wspólnego, to byłoby nie do zniesienia. „Straszna to rzecz wpaść w ręce Boga żywego” (Hbr 10:31).
To prowadzi nas do błędnego przekonania w pytaniu brata. Idea piekła jako „miejsca całkowitego oddzielenia od [Boga]” jest w najlepszym razie niekompletna. Piekło jest miejscem całkowitego oddzielenia od wszystkich dobrych rzeczy, które Bóg zsyła w swojej opatrzności, ale nigdy od Samego wszechobecnego. Bóg jest w piekle jako święty, mściwy karzący wszystkich zatwardziałych grzeszników!
Jeszcze jedna kwestia: jeśli Bóg stworzył i podtrzymuje bezbożnych, robi to w jakimś celu. Cel ten jest zdefiniowany w Konfesji Belgijskiej 16, która mówi o Bożym celu w wybraniu jako objawieniu Jego miłosierdzia, dodając, że jest On także „sprawiedliwy, ponieważ zostawia innych w ich upadku i zatraceniu, w które sami popadli”. Bożym celem potępienia jest objawienie Jego atrybutu sprawiedliwości.
Aby uzyskać więcej informacji w języku polskim, kliknij tutaj.
