Autor: Christian McShaffrey | Opublikowane przez Reformację 21
„Trzej bowiem świadczą w niebie: Ojciec, Słowo i Duch Święty, a ci trzej jedno są” (1 Jana 5:7).
Powyższy werset można znaleźć w prawie wszystkich Bibliach epoki reformacji, takich jak Wycliffe 1395, Tyndale 1525, Coverdale 1535, Wielka Biblia 1539, Mateusz 1549, Genewa 1560, Biskupowie 1568, Sagradas Escrituras 1569, Biblia Reina Valera Antigua 1602, Giovanni Diodati 1607 i Autoryzowana (lub King James) wersja 1611.
Werset ten jest również cytowany jako tekst dowodowy w wielu historycznych wypowiedziach wiary Reformowanej: Konfesji Belgijskiej 1561 (art. 9), Katechizmie Heidelberskim 1563 (Dzień Pański 8), Westminsterskim Wyznaniu Wiary 1646 (rozdział 2), Większym Katechizmie Westminsterskim 1648 (Pyt. & Odp. 9) i Londyńskim Baptystycznym Wyznaniu Wiary 1689 (rozdział 2).
Dzisiaj jednak większość reformowanych uczonych i pastorów kwestionuje lub odrzuca ten werset jako nie natchniony i niegodny włączenia go jako dowodu wyznaniowego lub katechetycznego dla doktryny Trójcy Świętej. Ta znacząca zmiana doprowadziła do zamieszania wśród współczesnych chrześcijan.
Debaty na temat natchnienia ustępu 1 Jana 5:7, znanego również jako tzw. Comma Johanneum, sięgają aż do czwartego wieku naszej ery. Niemniej jednak ważne jest, aby uznać, że uczeni epoki Reformacji świadomie i z uzasadnionych przyczyn włączyli Comma Johanneum do swoich deklaracji doktrynalnych. Przyjrzyjmy się dwóm historycznym i wyznaniowym świadkom jego prawdziwości.
Świadek pierwszy
Synod w Dort był międzynarodową radą kościelną, która opublikowała wspomnianą Konfesję Belgijską i Katechizm Heidelberski. Zlecił również nowe tłumaczenie holenderskiej Biblii, które później nazwano Statenvertaling (Tłumaczenie Stanowe). Ta nowa Biblia zawierała wiele uwag na marginesie, a niektóre z nich uwzględniały znane warianty tekstowe. Wpis dot. 1 Jana 5:7 brzmi następująco:
Ten werset, ponieważ zawiera bardzo wyraźne świadectwo Trójcy Świętej, wydaje się być pominięty w niektórych kopiach przez arian, lecz znajduje się w prawie wszystkich greckich kopiach, a nawet przez wielu starożytnych i zacnych nauczycieli, którzy żyli przed czasami arian, wydobytych z nich na dowód Trójcy Świętej; a sprzeciw świadków na ziemi, werset 8, pokazuje wyraźnie, że ten werset musi tam być, jak to również wynika z 9 wersetu, gdzie jest mowa o tym świadectwie Bożym.
Ta adnotacja zawiera kilka twierdzeń, które wskazują na dostępne dowody i metodologię krytyki tekstu zastosowaną przez holenderskich uczonych reformowanych:
- Jasność i użyteczność doktrynalnego świadectwa lektury;
- Uznanie przekłamania tekstu przez heretyków III wieku;
- Świadectwo „prawie wszystkich greckich kopii” (tj. rękopisów);
- Świadectwa starożytnych i zacnych nauczycieli (tj. komentarze);
- Apologetyczna przydatność interpretacji w sporach doktrynalnych; oraz,
- Dowody wewnętrzne (tj. gramatyka, składnia, wnioskowanie itp.).
Te rozważania niestety różnią się od większości współczesnych kanonów krytyki tekstu. Należy jednak pamiętać, że takim wnioskiem nie była prywatna opinia osoby nieposiadającej uprawnień, ale staranna, zbiorowa, odpowiedzialna ocena międzynarodowego Synodu Reformowanego, mająca wpływ na jego formalne świadectwo.
Synod w Dort i jego adnotacje na temat Biblii stanowią ważne historyczne świadectwo autentyczności i użyteczności Comma Johanneum jako części Pisma Świętego w odniesieniu do kluczowej doktryny o Samym Bogu. Odwołujemy się teraz do drugiego świadka.
Świadek drugi
Zgromadzenie Westminsterskie najwyraźniej zgodziło się z Synodem w Dort, że Comma Johanneum pochodzi z natchnienia, ponieważ jest trzykrotnie cytowana jako tekst dowodowy dla Trójcy Świętej, zarówno w drugim rozdziale Westminsterskiego Wyznania Wiary, jak i w jej Większych i Krótszych Katechizmach (odpowiednio pytania i odpowiedzi 9 i 6). Co więcej, w języku odpowiedzi katechizmowych, w rzeczywistości dokładne sformułowanie „a ci trzej są jednym” jest wprost cytowaniem 1 Jana 5:7 dosłownie.
Warto również zwrócić uwagę, że to podobne użycie Comma Johanneum w obu zgromadzeniach kościelnych nie zostało wykonane przypadkowo lub niezależnie od siebie; zamiast tego istniał między nimi celowy i historyczny związek.
Komisarze Zgromadzenia Westminsterskiego doskonale zdawali sobie sprawę z adnotacji opublikowanych przez Synod w Dort. Wyrażali nawet „nieustanne pragnienie i tęsknotę” za tłumaczeniem ich na język angielski. Po zakończeniu tej pracy adnotacje zostały następnie poświadczone przez Izbę Lordów.
Dlatego też zarówno Synod w Dort, jak i Zgromadzenie Westminsterskie służą jako godni uwagi autorytatywni i wyznaniowi świadkowie w historii Kościoła potwierdzający natchnienie Comma Johanneum jako boskiego wyznawczego świadectwa Trójcy.
Nasi ojcowie w wierze byli świadomi kwestii krytyki tekstu związanych z Comma Johanneum już od III wieku; zbadali zachowane dowody i odkryli, że „prawie wszystkie greckie kopie” dostępne w ich czasach zawierały Comma Johanneum; rozważyli inne względy właściwe dla ich metodologii; i uznali tę interpretację za prawdziwą i godną zaufania.
Dlatego ci, którzy dzisiaj podpisują się pod Reformowanymi Wyznaniami i Katechizmami i nadal z nimi wyznają, że „trzej świadczą w niebie: Ojciec, Słowo i Duch Święty, a ci trzej stanowią jedno” mogą być pewni, że stoją na twardym gruncie kościelnym, otwierając Pismo Święte na wersecie 1 Jana 5:7 i składając świadectwo doktrynie Trójcy Świętej ze szczerym: „Tak mówi Pan!”
Aby uzyskać więcej informacji w języku polskim, kliknij tutaj.
