Menu Close

Czy Psalm 145:9 uczy powszechnej łaski? / Does Psalm 145:9 Teach Common Grace?

     

Psalm 145:9 Dobry jest PAN dla wszystkich, a jego miłosierdzie nad wszystkimi jego dziełami.

Według Psalmu 145:9 Boże „miłosierdzie ogarnia wszystkie jego dzieła”. Zwolennicy powszechnej łaski uważają, że „wszystkie [Boże] dzieła” odnoszą się tutaj do każdego po kolei, łącznie z potępionymi. Jednak zaraz następny werset oświadcza: „Wszystkie twoje dzieła będą cię wysławiać” (werset 10a).

Potępieni nie wychwalają Boga, a więc nie mogą być przedmiotem „[tkliwego] miłosierdzia” Boga (werset 9). Zgodnie z paralelizmem hebrajskim „twoi święci będą ci błogosławić” (werset 10b) określa dzieła Boże jako Jego święty lud stworzony przez Jego suwerenną łaskę w Jezusie Chrystusie (por. Hiob 10:3, 8; Psalm 138:8; Izaj. 19:25; 29:23; 45:11; 60:21; 64:8; Efez. 2:10), obywateli łaskawego Królestwa Bożego, będącego przedmiotem Psalmu 145.

Niechaj wyraźnie stoi przed nami hebrajski paralelizm Psalmu 145:9-10

werset 9a Dobry jest PAN dla wszystkich
werset 9b a jego miłosierdzie nad wszystkimi jego dziełami.
werset 10a Wszystkie twoje dzieła będą Cię wysławiać, PANIE;
werset 10b a twoi święci będą ci błogosławić.

Wszystkich” (werset 9a) i „wszystkimi [Bożymi] dziełami” (wersety 9b, 10a) oraz „święci” Boży (werset 10b) odnoszą się do tej samej grupy, świętego ludu Bożego, który jest nowym stworzeniem w Jezusie Chrystusie.

2 Kor. 5:17 Tak więc jeśli ktoś jest w Chrystusie, nowym jest stworzeniem; to, co stare, przeminęło, oto wszystko stało się nowe.

Efez. 2:10 Jesteśmy bowiem jego dziełem, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych uczynków, które Bóg wcześniej przygotował, abyśmy w nich postępowali.

Odwieczny, niezmienny i wierny Jahwe jest dobry dla „wszystkich” z nich (Psalm. 145:9a) i są oni przedmiotem Jego „[czułego] miłosierdzia” objętego przymierzem (werset 9b). Znając Bożą dobroć i czułe miłosierdzie, cały Jego święty lud „wysławia” Go (werset 10a) i „błogosławi” (werset 10b) oraz „opowiada o chwale [Jego] królestwa i mówi o [Jego] potędze” (werset 11).

Osoby niezaznajomione z paralelizmem hebrajskim powinny wziąć pod uwagę, że wszystkie z dwudziestu jeden wersetów Psalmu 145 mówią w swoich dwóch „połówkach” zasadniczo to samo:

1. Będę cię wywyższać, Boże mój, królu mój, i będę błogosławić twe imię na wieki wieków.
2. Każdego dnia będę cię błogosławić i chwalić twoje imię na wieki wieków.
3. Wielki jest PAN i godzien wielkiej chwały, a jego wielkość jest niezbadana.
4. Pokolenie pokoleniu będzie wychwalać twoje dzieła i opowiadać o twoich potężnych czynach.
5. Będę wysławiać wspaniałość chwały twojego majestatu i twoje cudowne dzieła.
6. I będą mówić o mocy twoich straszliwych czynów, a ja będę opowiadać twoją wielkość.
7. Będą wysławiać pamięć twojej wielkiej dobroci i śpiewać o twojej sprawiedliwości.
8. Łaskawy jest PAN i litościwy, nieskory do gniewu i bardzo miłosierny.
9. Dobry jest PAN dla wszystkich, a jego miłosierdzie nad wszystkimi jego dziełami.
10. Wszystkie twoje dzieła będą cię wysławiać, PANIE, a twoi święci będą ci błogosławić.
11. Będą opowiadać o chwale twego królestwa i mówić o twojej potędze;
12. Aby oznajmić synom ludzkim jego potężne czyny i wspaniałą chwałę jego królestwa.
13. Twoje królestwo jest królestwem wiecznym, a twoje panowanie trwa przez wszystkie pokolenia.
14. PAN podtrzymuje wszystkich, którzy upadają, i podnosi wszystkich przygnębionych.
15. Oczy wszystkich oczekują ciebie, a ty im dajesz pokarm we właściwym czasie.
16. Otwierasz swoją rękę i nasycasz do woli wszystko, co żyje.
17. Sprawiedliwy jest PAN we wszystkich swoich drogach i miłosierny we wszystkich swoich dziełach.
18. Bliski jest PAN wszystkim, którzy go wzywają; wszystkim, którzy go wzywają w prawdzie.
19. Spełni pragnienia tych, którzy się go boją; usłyszy ich wołanie i wybawi ich.
20. PAN strzeże wszystkich, którzy go miłują; a wytraci wszystkich niegodziwych.
21. Moje usta będą głosić chwałę PANA i niech wszelkie ciało błogosławi jego święte imię na wieki wieków.

Zauważmy, że Psalm 145 rozpoczyna się od wychwalania wiecznie błogosławionego Boga jako „króla” (werset 1). Psalm ten czterokrotnie używa słowa „królestwo” (wersety 11-13), a raz odnosi się do Jego „panowania”, które „trwa przez wszystkie pokolenia” (werset 13). „Królestwo” Boże jest chwalebne, majestatyczne i wieczne (wersety 11-13).

Jest to temat rozmowy i przedmiot uwielbienia Boga dla „wszystkich jego dzieł” (wersety 9b, 10a), czyli jego „świętych” (werest 10b), którzy „opowiadają”, „mówią” i „oznajmiają” (wersety 11-12) „chwałę” Królestwa Bożego, tak, jego „chwalebny majestat” (wersety 11-12).

W tym Królestwie Boża „moc” i „potężne czyny” (wersety 11-12) są znane i czczone. Podobnie „dzieła”, „potężne czyny”, „cudowne dzieła” i „straszliwe czyny” Jahwe (wersety 4-6) również służą „Królowi” (werset 1) i Jego Królestwu (wersety 11-13) i stanowią tak wiele powodów, by Kościół wszystkich wieków oddawał Mu cześć (wersety 4-6): “Pokolenie pokoleniu będzie wychwalać twoje dzieła i opowiadać o twoich potężnych czynach.” (werset 4).

Chętnie wspominamy „wielką dobroć” Boga i „śpiewamy” o Jego „sprawiedliwości” (werset 7). Błogosławimy Go za jego etyczne doskonałości: „Łaskawy jest PAN i litościwy, nieskory do gniewu i bardzo miłosierny” (werset 8). Widać to w rządach Jahwe nad Jego „wiecznym królestwem” (werset 13), ponieważ On „podtrzymuje wszystkich, którzy upadają, i podnosi wszystkich przygnębionych.” (werset 14) i „Bliski jest PAN wszystkim, którzy go wzywają; wszystkim, którzy go wzywają w prawdzie.” (werset 18). Dlatego spełnia pragnienie, słyszy wołanie i wybawia tych, „którzy się go boją” (werset 19) i dostarcza pożywienia wszystkim, aby służyć interesom Jego Królestwa (wersety 15-16).

Tak więc w całym Psalmie 145 Dawid (wstęp) i „wszystkie dzieła Boże”, czyli Jego „święci” (wersety 9-10) wysławiają Boga Króla za potężne czyny i chwalebny majestat oraz tkliwe miłosierdzie okazywane w ustanowieniu i utrzymaniu Jego Królestwa. To jest to samo Królestwo, o którym Jezus Chrystus głosił podczas swojej publicznej działalności i które ustanowił krwią na Swoim krzyżu oraz którym rządzi i którego broni ze Swego tronu po prawicy Boga — to samo Królestwo pełniej objawione na kartach Nowego Testamentu.

Kontekst Psalmu 145, jak również hebrajski paralelizm w wersetach 9-10, powinien powstrzymać niektórych przed odczytaniem „powszechnej łaski” w Psalmie 145:9.

Jest to również egzegeza Psalmu 145 Johna Owena, który pisze:

“Dawid rzeczywiście mówi nam, że „łaskawy jest Pan i pełen miłosierdzia; nieskory do gniewu i pełen miłosierdzia”; że „Pan jest dobry dla wszystkich; a jego miłosierdzie ogarnia wszystkie jego dzieła”, Psalm. cxlv. 8, 9: ale mówi nam ponadto kogo ma na myśli przez „wszystkich” na tym miejscu, nawet „pokolenia, które chwalą Jego dzieła i opowiadają o Jego potężnych czynach”, werset 4; ci, którzy „będą wysławiać pamięć Jego wielkiej dobroci i śpiewać o Jego sprawiedliwości”, werset 7; lub jego „świętych”, jak ich wyraźnie nazywa werset 10. Dzieło, o którym tam wspomina, jest dziełem Królestwa Chrystusa nad wszystkimi, w którym tkliwe łaski Boże są roztaczane względem tych, którzy mają z nich korzyść” [1]

Podobnie brzmi komentarz do Psalmu 145:9 prezbiteriańskiego pastora i teologa, C. Matthew McMahona:

Bóg jest dobry dla wszystkich ludzi w swojej nieograniczonej opatrzności. Psalmista mówi w Psalmie 145, że Bóg jest dobry dla wszystkich. Boże dobre dary są bez wyjątku dane wszystkim ludziom na całym świecie, ale nie jest to rodzaj „łaski”. Werset, który jest często podkreślany, to werset 9: „Dobry jest Pan dla wszystkich, a jego miłosierdzie nad wszystkimi jego dziełami”. Bóg z pewnością jest dobry dla „wszystkich”. Hebrajski dosłownie brzmi: „Dobry jest Jahwe dla wszystkich”. Ale kto jest tym „wszystkim”? Jedynym sposobem, w jaki możemy zrozumieć słowo „wszystkich” z tego wersetu, jest utrzymanie go w kontekście. Słowo „wszystkie” jest synonimicznie powiązane z drugą częścią wersetu „wszystkie Jego dzieła”. Słowo „dobry” jest synonimem „czułego/tkliwego miłosierdzia”. Werset 9 jest powiązany z wersetem 10, który wyjaśnia, kim są „wszyscy” i ponownie powtarza słowa „wszystkie twoje dzieła”. „Wszyscy”, „wszystkie Jego dzieła”, „wszystkie Twoje dzieła” i „święci” odnoszą się do tego samego: tych, którzy w wersecie 8 znają łaskę Boga i pełnię Jego miłosierdzia. Tylko święci z wersetu 11, ci święci, są w stanie mówić o mocy Boga i Jego chwale, a w wersecie 12 to oni są tymi, którzy ujawniają Jego „potężne czyny[2]

Co więcej, gdybyśmy podążali za eisegezą tych, którzy wierzą, że „wszystkie dzieła [Boga]” w Psalmie 145:9 obejmują każdego człowieka bez wyjątku, bylibyśmy zmuszeni dojść do wniosku, że to samo odnosi się do „każdej żywej istoty” w wersecie 16.

16. Otwierasz swoją rękę i nasycasz do woli wszystko, co żyje.

Jeśli jednak zgodzimy się z tym, będzie to z konieczności wymagało od nas wiary, że Bóg „zaspokaja pragnienie” jedzenia (wersety 15-16) każdej istoty ludzkiej w historii świata — a przecież wiemy, że wiele tysięcy zmarło i nadal umiera z głodu. Mówi się również, że „każda żywa istota” „oczekuje” pożywienia od Boga

15. Oczy wszystkich oczekują ciebie, a ty im dajesz pokarm we właściwym czasie.

Może to równie dobrze obejmować zwierzęta, ptaki i ryby (zob. Psalm 104:21, 25-28), jak również dzieci Boże, które tylko u Niego szukają chleba powszedniego. Ale potępieni to niewierzący; tak naprawdę nie oczekują na Boga ani nie modlą się do Boga o pokarm w wierze!

Metoda egzegetyczna tych, którzy trzymają się powszechnej łaski prowadzi w Psalmie 145 do absurdów, zarówno w odniesieniu do wersetów 9-10 jak i 15-16, a także do pominięcia sensu całego Psalmu. Nie wyodrębniajmy fragmentów wersetów, aby mówiły to, co nam się wydaje, lecz interpretujmy Pismo Święte za pomocą Pisma Świętego. Jeśli tak uczynimy z tym Psalmem, nie możemy nie dojść do wniosku, że teoria powszechnej łaski dla wybranych i potępionych nie jest tutaj w ogóle brana pod uwagę.

Zamiast tego Psalm 145 wychwala Boga za objawienie Jego potęgi (wersety 4-6, 11-13) i dobroci (wersety 7-9) oraz bliskości (wersety 14, 18-19) w Jego chwalebnym Królestwie. Werset 20 podsumowuje dla nas postawę i wolę Boga wobec dwóch przeciwstawnych, duchowych ludów:

20. PAN strzeże wszystkich, którzy go miłują; a wytraci wszystkich niegodziwych.

Dlaczego? Święty i niezmienny Bóg Królestwa „jest Sprawiedliwy we wszystkich swoich drogach i miłosierny we wszystkich swoich dziełach” (werset 17).


Calvin Beisner w Psalmach obietnicy: Odkrywanie majestatu i wierności Boga [3]

„[Główną] ideą, jaką Dawid miał na temat charakteru Boga, było to, że Bóg jest dobry. „Pan jest dobry dla wszystkich” — napisał (Psalm. 145:9), przepowiadając, że lud Boży będzie świętował Jego wielką dobroć (werset 7). Ponownie Dawid wybrał słowa ściśle ze sobą powiązane: „dobroć” (hebr. tuwb) i „dobro” (hebr. towb)”[4]

„Kiedy Stary Testament mówi o „dobroci” Boga, zazwyczaj ma na myśli jedną z trzech rzeczy: Jego dobroć w obdarzaniu Swego ludu dobrami (Neh. 9:25), Jego dobroć w ratowaniu Swego ludu pomimo jego buntu (Psalm. 25:7, Izaj. 63:7), a Jego dobroć zachowana dla Jego świętych, aby mogli się nią cieszyć, kiedy schronią w Jego obecności (Psalm 31:19-20). To właśnie idea zbawczej dobroci Boga wysuwa się na pierwszy plan w Psalmie 145:7, gdyż Dawid stwierdza dalej, że Bóg jest „łaskawy i litościwy, nieskory do gniewu i bogaty w miłość [lub „miłosierdzie”, hebr. hesed]” (werset 8). Jest to ta sama dobroć, z której radował się Dawid, gdy napisał: „Zaprawdę dobroć i miłość [lub miłosierdzie, hebr. hesed] pójdą w ślad za mną po wszystkie dni mego życia i będę mieszkał w domu PANA przez długie czasy. (Psalm. 23:6)” [5]

W Psalmie 145 Dawid napisał o Bożej dobroci objawiającej się na dwa główne sposoby: Jego prawdomówność i Jego miłość. Każdą z tych idei Dawid przedstawił na kilka sposobów. Boża prawdomówność jest widoczna w Jego sprawiedliwości (wersety 7, 17), wierności (werset 13) i świętości (werset 21). Jego miłość przejawia się w Jego miłosierdziu (wersety 9, 13), łaskawości (werset 8), współczuciu (wersety 8-9) i bliskości (werset 18)” [6]

„Lud Jahwe, Króla – jak napisał Dawid – będzie ‘radośnie wysławiał [Jego] sprawiedliwość’ (hebr. tsedaqah, werset 7). Jahwe ‘jest sprawiedliwy’ (hebr. tsaddiyq, przymiotnik wywodzący się od tsedaqah); On jest ‘wierny (hebr. aman) wszystkim swoim obietnicom’ (werset 13); każde stworzenie powinno „wysławiać jego święte [hebr. qodesh] imię (werset 21). Każdy z tych atrybutów mówi nam o dobroci Boga wyrażonej w Jego prawdomówności, czyli Jego nieprzekupnej wierności temu, co prawdziwe, słuszne i czyste [7]

„Kiedy Dawid pisał, że lud wielkiego Króla Jahwe będzie świętował Jego wielką dobroć i ‚radośnie wysławiał [Jego] sprawiedliwość” (Psalm 145:7), miał na myśli następującą ideę: Bożą rehabilitacyjną sprawiedliwość, dzięki której On zbawia tych, którzy Mu ufają” [8]

„Drugą kategorią dobroci Boga jest Jego miłość, czyli miłosierdzie. Hebrajski rzeczownik hesed (Psalm 145:8) i utworzony z niego przymiotnik hasid (wersety 13, 17) oddają ideę obfitej, ustępliwej łaskawości”[9]

„Litościwa miłość Boga przejawia się w Jego łaskawości (channuwn) (Psalm 145:8), współczuciu (rachuwm lub racham) (wersety 8-9) i bliskości (qarowb) dla wszystkich, którzy wzywają Go w prawdzie (werset 18)” [10]

„Cóż za zdumiewającego mamy Boga! Wspaniały, chwalebny, majestatyczny w swojej wielkości. Sprawiedliwy, wierny i święty, a jednocześnie pełen miłującego miłosierdzia, łaski i współczucia. Bóg, który ze swojego odległego punktu obserwacyjnego widzi każdy nasz buntowniczy czyn, a jednak jest Bogiem bliskim i gotowym do pocieszenia i pomocy. Zaprawdę, Bóg jest wielki i Bóg jest dobry! Nic dziwnego, że Dawid był tak bardzo pochłonięty wychwalaniem Go!”[11]

Tłumaczenie Robert Jarosz

Na podstawie, źródło

Aby uzyskać więcej informacji w języku polskim, kliknij tutaj.


Przypisy

[1] Works of John Owen, t. 12 [Wielka Brytania: Banner, 1966], s. 559-560
[2] The Two Wills of God Made Easy: Does God Really Have Two Wills, USA: Puritan Publications, 2016, s. 69; pogrubienia McMahon’s
[3] Calvin Beisner, Psalmy Obietnicy Colorado Springs, Kolorado: NavPress, 1988
[4] Tamże, s. 269
[5] Tamże, s. 269-270
[6] Tamże, s. 270
[7] Tamże
[8] Tamże, s. 271
[9] Tamże, s. 273-274
[10] Tamże, s. 274
[11] Tamże, s. 277
Show Buttons
Hide Buttons