Herman Hoeksema
Reformed Dogmatics, rozdz. 46, 2 tomy, tom 2, s. 581-587
Ogólne zmartwychwstanie i zmartwychwstanie wierzących
Mówiąc o zmartwychwstaniu umarłych, musimy pamiętać, że należy dokonać rozróżnienia między ogólnym zmartwychwstaniem a zmartwychwstaniem wierzących. Istnieje rzeczywiście zmartwychwstanie umarłych do śmierci, jak wynika z Jana 5:28–29. O tym ogólnym zmartwychwstaniu mówi Wyznanie Belgijskie:
“Wówczas wszyscy ludzie staną osobiście przed tym wielkim Sędzią, mężczyźni, kobiety i dzieci, którzy żyli na świecie odkąd zaczął istnieć aż po jego koniec5, wezwani głosem archanioła i dźwiękiem trąby Bożej (1 Kor. 15:42; Obj. 20:12-13; 1 Tes. 4:16). Gdyż wszyscy umarli powstaną z ziemi, a ich dusze zjednoczą się z ich właściwymi ciałami, w których wcześniej żyli (Jan. 5:28-29; 6:54; Dan. 12:2, Hiob 19:26-27)” [1]
Niegodziwi, jak i sprawiedliwi, zostaną podniesieni z prochu ziemi, ale tylko po to, aby otrzymać ciało skażenia, które jest przystosowane do wrzucenia do jeziora ognia (Obj. 20:13–15). Ciała niegodziwych zostaną rzeczywiście zmienione. Tak jak ciała wierzących zostaną przystosowane do niebiańskiej chwały, tak ciała niegodziwych zostaną przystosowane do wiecznego spustoszenia.
Słowo Zmartwychwstanie w Piśmie Świętym
Pismo Święte mówi o zmartwychwstaniu umarłych w więcej niż jednym sensie. Mówi o duchowym zmartwychwstaniu poprzez odrodzenie i skuteczne powołanie:
Jan 5:21–25 21. Jak bowiem Ojciec wskrzesza umarłych i ożywia, tak i Syn ożywia tych, których chce. 22. Bo Ojciec nikogo nie sądzi, lecz cały sąd dał Synowi; 23. Aby wszyscy czcili Syna, jak czczą Ojca. Kto nie czci Syna, nie czci i Ojca, który go posłał. 24. Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto słucha mego słowa i wierzy temu, który mnie posłał, ma życie wieczne i nie będzie potępiony, ale przeszedł ze śmierci do życia. 25. Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Nadchodzi godzina, i teraz jest, gdy umarli usłyszą głos Syna Bożego, a ci, którzy usłyszą, będą żyć.
Efez. 5:14 Dlatego Pismo mówi: Obudź się, który śpisz, i powstań z martwych, a zajaśnieje ci Chrystus.
Pismo Święte wspomina o zmartwychwstaniu zaraz po śmierci, kiedy dusza wierzącego wchodzi do chwały raju w domu wielu mieszkań
Jan 14:1-4 1. Niech się nie trwoży wasze serce. Wierzycie w Boga, wierzcie i we mnie. 2. W domu mego Ojca jest wiele mieszkań. Gdyby tak nie było, powiedziałbym wam. Idę, aby wam przygotować miejsce. 3. A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę znowu i wezmę was do siebie, żebyście, gdzie ja jestem, i wy byli. 4. A dokąd ja idę, wiecie i drogę znacie.
Obj. 20:4, 6 4. Zobaczyłem też trony i zasiedli na nich, i dano im władzę sądzenia. I zobaczyłem dusze ściętych z powodu świadectwa Jezusa i z powodu słowa Bożego oraz tych, którzy nie oddali pokłonu bestii ani jej wizerunkowi i nie przyjęli jej znamienia na czoło ani na rękę. I ożyli, i królowali z Chrystusem tysiąc lat. … 6. Błogosławiony i święty ten, kto ma udział w pierwszym zmartwychwstaniu. Nad nimi druga śmierć nie ma władzy, lecz będą kapłanami Boga i Chrystusa i będą z nim królować tysiąc lat.
Pismo Święte mówi także o zmartwychwstaniu ciała, wraz ze zmianą żyjących wówczas wierzących, która nastąpi podczas przyjścia Pana
1 Tes. 4:15-17 15. Bo to wam mówimy przez słowo Pana, że my, którzy pozostaniemy żywi do przyjścia Pana, nie wyprzedzimy tych, którzy zasnęli. 16. Gdyż sam Pan z okrzykiem, z głosem archanioła i dźwiękiem trąby Bożej zstąpi z nieba, a zmarli w Chrystusie powstaną pierwsi. 17. Potem my, którzy pozostaniemy żywi, razem z nimi będziemy porwani w obłoki, w powietrze, na spotkanie Pana, i tak zawsze będziemy z Panem.
Te różne formy zmartwychwstania oznaczają wyzwolenie spod mocy śmierci i wejście do życia przez łaskę naszego Pana Jezusa Chrystusa.
W ostatecznym sensie zmartwychwstanie umarłych jest cudem łaski, przez który Bóg naszego zbawienia powołuje nasze śmiertelne ciała z prochu śmierci przez zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, aby uczynić je podobnymi do chwalebnego ciała naszego zmartwychwstałego Pana.
Rzym. 8:11 A jeśli Duch tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, mieszka w was, ten, który wskrzesił Chrystusa z martwych, ożywi i wasze śmiertelne ciała przez swego Ducha, który w was mieszka.
Wiara i zmartwychwstanie
Wiara, że Bóg ożywia umarłych, nie powinna być mylona z ogólną filozofią nieśmiertelności ani z uniwersalistyczną koncepcją ogólnej restytucji lub przywrócenia (ἀποκατ στασς), ale jest zdecydowanie i szczególnie chrześcijańska. Chrześcijanin wierzy w chwalebne zmartwychwstanie i oczekuje go jako przedmiotu swojej pewnej nadziei tylko dlatego, że wierzy w ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Chrystusa. Te dwie rzeczy są nierozłączne. Tylko dzięki zmartwychwstaniu Chrystusa wiemy przez wiarę, że istnieje zmartwychwstanie umarłych. Tylko dlatego, że przez wiarę jesteśmy zjednoczeni z Chrystusem, możemy być pewni, że osobiście będziemy mieć udział w zmartwychwstaniu do życia wiecznego. Poza Chrystusem i Jego zmartwychwstaniem nie można dowiedzieć się niczego o tej tajemnicy.
Dlatego Apostoł Paweł w 1 Liście do Koryntian 15 opiera swój argument dotyczący zmartwychwstania umarłych na fakcie zmartwychwstania Chrystusa; jedno jest nierozerwalnie związane z drugim. Zaprzeczanie jednemu oznacza zaprzeczenie drugiemu:
1 Kor. 15:12-17
12. A jeśli się o Chrystusie głosi, że został wskrzeszony z martwych, jak mogą niektórzy pośród was mówić, że nie ma zmartwychwstania?
13. Jeśli bowiem nie ma zmartwychwstania, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
14. A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, to daremne jest nasze głoszenie, daremna też wasza wiara.
15. I okazuje się, że jesteśmy fałszywymi świadkami Boga, bo świadczyliśmy o Bogu, że wskrzesił Chrystusa, którego nie wskrzesił, jeśli umarli nie są wskrzeszani.
16. Jeśli bowiem umarli nie są wskrzeszani, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
17. A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, daremna jest wasza wiara i nadal jesteście w swoich grzechach.
Apostoł argumentuje z pozycji niektórych członków kościoła w Koryncie, że nie ma zmartwychwstania umarłych i ujawnia straszne konsekwencje takiego stanowiska: Ci, którzy zaprzeczają zmartwychwstaniu umarłych, zaprzeczają przez implikację zmartwychwstaniu Chrystusa. Nie należy tego rozumieć jako argumentacji od ogółu do szczegółu, jakby Apostoł miał na myśli jedynie:
„Mówicie, że umarli nie zmartwychwstają. Chrystus umarł; zatem Chrystus nie zmartwychwstał”.
Koryntianie nie wyciągnęli wniosku, że Chrystus nie zmartwychwstał; ale z ich twierdzenia: „Umarli nie zmartwychwstają”, jest oczywiste, że wykluczyli Chrystusa. Apostoł chce, aby zobaczyli niemożliwość ich stanowiska. Z tego powodu argumentuje od skutku — zmartwychwstania umarłych — do jego przyczyny — zmartwychwstania Chrystusa. Podstawową ideą jest to, że zmartwychwstanie Chrystusa i zmartwychwstanie umarłych są nierozerwalnie połączone jako przyczyna i skutek. Przyczyna musi wywołać skutek. Z tego wynika, że jeśli domniemany skutek — zmartwychwstanie umarłych — nie jest prawdziwy, to również przyczyna — zmartwychwstanie Chrystusa — musi zostać zaprzeczona. Jeśli Chrystus został wskrzeszony, jego zmartwychwstanie z pewnością musi mieć owoc zmartwychwstania umarłych.
Dlatego jeśli umarli nie zmartwychwstają, Chrystus nie został wskrzeszony. Jego zmartwychwstanie jest w zasadzie zmartwychwstaniem umarłych dla wszystkich, którzy są Jego. Jego jest jedynym zmartwychwstaniem: poza Jego zmartwychwstaniem nie ma żadnego zmartwychwstania, ponieważ jest On Głową ciała, kościoła, zarówno w sensie sądowym, jak i organicznym. Kiedy został wskrzeszony z martwych, wszyscy członkowie Jego ciała zostali wskrzeszeni. Przez swoje zmartwychwstanie i wywyższenie otrzymał moc, aby udzielić swojego życia zmartwychwstania wszystkim tym, których dał Mu Ojciec. Kiedy przyciąga ich do siebie przez wiarę i jednoczy ze sobą, otrzymują oni udział w Jego życiu zmartwychwstania. To zmartwychwstanie zostanie udoskonalone, kiedy wywoła swoich z grobu i uczyni ich śmiertelne ciała podobnymi do swojego najchwalebniejszego ciała.
Tę samą prawdę można również wyrazić z innego punktu widzenia. To, że Bóg ożywia umarłych jest prawdą, którą można pojąć tylko przez wiarę chrześcijańską.
Rzym. 4:17 (Jak jest napisane: Ustanowiłem cię ojcem wielu narodów) przed Bogiem, któremu uwierzył, który ożywia umarłych i przywołuje te rzeczy, których nie ma, tak jakby były.
Żadna ludzka filozofia nie może nigdy odkryć ani przyjąć tej prawdy, ponieważ prawda, że Bóg ożywia umarłych, jest oczywista tylko ze zmartwychwstania Chrystusa. To, że Bóg jest w stanie wskrzesić umarłych, jest oczywiste:
Dzieje 26:8 Dlaczego uważacie za rzecz nie do wiary, że Bóg wskrzesza umarłych?
To, że nie tylko jest w stanie, ale także chce wskrzesić umarłych, że to zmartwychwstanie faktycznie należy do wiecznego celu Boga i że faktycznie ożywia umarłych, zostało objawione i może być poznane tylko przez zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa z martwych.
Natura ostatecznego zmartwychwstania
Pytanie brzmi zatem: Co Pismo objawia nam w odniesieniu do tajemnicy zmartwychwstania umarłych?
Pismo objawia, że umarli zmartwychwstają, a ich zmartwychwstanie dotyczy ich samej osoby i całej ich natury, ciała i duszy. Wyznanie Apostolskie wspomina tylko o zmartwychwstaniu ciała.
“Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie, żywot wieczny. Amen.”[2]
Dobrze, że zachowujemy tę terminologię. To, że ciało zostanie ożywione w zmartwychwstaniu, jest jasną nauką Pisma Świętego. Z pustego grobu i miejsca, w którym leżał Jezus w grobowcu Józefa, wynikało, że ciało naszego Pana zostało ożywione.
W Liście do Rzymian Apostoł pisze:
Rzym. 8:11 A jeśli Duch tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, mieszka w was, ten, który wskrzesił Chrystusa z martwych, ożywi i wasze śmiertelne ciała przez swego Ducha, który w was mieszka.
W 1 Kor. 15:35-54 Aapostoł pyta i odpowiada na pytanie: „Jak umarli są wskrzeszani? I w jakim ciele przychodzą?” (werset 35). A List do Filipian 3:21 uczy, że Zbawiciel
„przemieni nasze podłe ciało, aby było podobne do jego chwalebnego ciała, zgodnie ze skuteczną mocą, którą też może poddać sobie wszystko”
Słowo Boże często mówi o zmartwychwstaniu umarłych. W tym zmartwychwstaniu ciało zostanie ożywione, z pewnością, ale zmartwychwstanie dotyczy całego naszego istnienia, zarówno ciała, jak i duszy. Tak jak Chrystus został wskrzeszony, tak też wierzący zostaną wskrzeszeni z Nim w chwale. Tak jak w śmierci wierzący umiera, a jego ciało zostaje złożone w grobie, podczas gdy jego dusza zostaje obnażona i w swoim bezcielesnym stanie wchodzi do domu Bożego w niebie, tak w zmartwychwstaniu ten sam wierzący zostaje wskrzeszony ze stanu śmierci. Jego ciało zostaje ożywione, a jego dusza zostaje odziana w ciało zmartwychwstania. Ostateczne zmartwychwstanie jest uwielbieniem całej natury, uwielbieniem, które umożliwi świętym odziedziczenie królestwa Bożego w nowych niebiosach i na nowej ziemi. Ponieważ „ciało i krew nie mogą odziedziczyć królestwa Bożego” (1 Kor. 15:50), a obnażona dusza oddzielona od ciała nie może wejść do ostatecznego i doskonałego dziedzictwa tego królestwa. Na to trzeba będzie poczekać do zmartwychwstania umarłych, kiedy śmierć zostanie pochłonięta w zwycięstwie (werset 54).
Możemy zadać pytanie, jak niektórzy to robią: „Jak umarli są wskrzeszani? I w jakim ciele przychodzą?” (werset 35). Odpowiedź brzmi, że zasadniczo to samo ciało, które zostało pochowane, zostanie wskrzeszone z martwych. Jest to bardzo jasno nauczane w Piśmie Świętym. Zmartwychwstanie nie jest nowym stworzeniem. Jest to oczywiste ze zmartwychwstałego ciała naszego Pana Jezusa Chrystusa. To, że w jego przypadku nie zostało stworzone żadne nowe ciało, jest oczywiste ze względu na opuszczony grób i fakt, że mógł pokazać swoim uczniom ślady swojego cierpienia na rękach, stopach i boku
Jan 20:20, 27
20. A to powiedziawszy, pokazał im swoje ręce i bok. I uradowali się uczniowie, ujrzawszy Pana.
27. Potem powiedział do Tomasza: Włóż tu swój palec i obejrzyj moje ręce, wyciągnij swoją rękę i włóż ją w mój bok, a nie bądź bez wiary, ale wierz.
Jego ciało zostało rzeczywiście całkowicie zmienione i uwielbione, ale mimo to było to zasadniczo to samo ciało, w którym przebywał na ziemi za dni swojego ciała i w którym został ukrzyżowany i złożony w grobie Józefa.
Jest to potwierdzone przez naukę całego Pisma Świętego, szczególnie 1 Koryntian
1 Kor. 15:42-44 42. Tak też jest ze zmartwychwstaniem umarłych. Sieje się ciało w zniszczalności, a jest wskrzeszane w niezniszczalności 43. Sieje się w niesławie, a jest wskrzeszane w chwale, sieje się w słabości, a jest wskrzeszane w mocy 44. Sieje się ciało cielesne, a jest wskrzeszane ciało duchowe. Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowe.
W tym fragmencie jasno nauczana jest tożsamość ciała, które jest pogrzebane i ciała, które jest wskrzeszone. Temat pozostaje ten sam. Ciało, które jest zasiane, jest również wskrzeszone. Obraz zasiewu opiera się na tej samej idei. Kiedy ktoś sieje pszenicę, spodziewa się, że zbierze pszenicę. To jest rzeczywiście głęboka tajemnica i nigdy nie będziemy w stanie jej zrozumieć z jakichkolwiek naturalnych przyczyn lub procesów: to jest cud łaski. Należy do tych rzeczy, które leżą poza zasięgiem naszego pojmowania:
1 Kor. 2:9 Ale głosimy, jak jest napisane: Czego oko nie widziało ani ucho nie słyszało, ani nie wstąpiło do serca człowieka, to przygotował Bóg tym, którzy go miłują.
Gdy rozważymy, co dzieje się z naszymi ciałami w fizycznej śmierci — jak dosłownie wracają do prochu, z którego zostały wzięte, tak że nawet ich substancje stają się częścią innych ciał, i jeśli rozważymy, ile ciał wierzących nigdy nie zostało pochowanych, ale zostało utopionych w głębinach morza, pociętych na kawałki lub spalonych na stosie, a ich popioły rozwiane na cztery wiatry nieba — zmartwychwstanie staje się dla nas zupełnie niepojęte. Wydawałoby się, że łatwiej byłoby myśleć o zmartwychwstaniu jako o nowym stworzeniu. Jednak Bóg przywróci wszystkie te ciała i zjednoczy je z ich właściwymi duszami. On jest tym, który wzywa rzeczy, których nie ma, tak jakby były i ożywia umarłych. On jest Bogiem i staje się znany jako Bóg właśnie w dokonywaniu cudownych rzeczy. Zawsze Jego droga jest w morzu. Rzeczy, które są niemożliwe dla człowieka, są możliwe dla Niego. Ten, który wskrzesił Chrystusa z martwych, ożywi także nasze śmiertelne ciała przez swego Ducha, który mieszka w nas (Rzym 8:11). Zasadniczo zatem ciało, które jest wskrzeszone, jest tym samym, co ciało, które zostało pochowane.
Aby uzyskać więcej informacji w języku polskim, kliknij tutaj.
___________________________
Przypisy
